Προετοιμασία Εξεταζόμενου
Αιμοληψία
Η αιμοληψία γίνεται συνήθως το πρωί. Προτείνεται πάντα οι ασθενείς να προσέρχονται νηστικοί για 10 – 12 ώρες, ώστε να επιτυγχάνονται συγκρίσιμα αποτελέσματα, χωρίς αποκλίσεις που οφείλονται στην πρόσφατη κατανάλωση τροφών, ιδιαίτερα για εξετάσεις που επηρεάζονται άμεσα από την διατροφή. Το προηγούμενο βράδυ ο ασθενής πρέπει να έχει φάει ένα ελαφρύ γεύμα με χαμηλά λιπαρά.
Εαν ο ασθενής βρίσκεται υπο φαρμακευτική αγωγή, γενικά προτείνεται να μετατίθεται τη λήψη των φαρμάκων μετά την αιμοληψία.
- Ειδικά για την εξέταση Καμπύλη Ανοχής Γλυκόζης χρειάζεται να παραμείνει ο ασθενής στο χώρο του ιατρείου για τις διαδοχικές αιμοληψίες, συνήθως από 1 – 3 ώρες, σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού.
- Η γλυκόζη παρέχεται από το εργαστήριο για όσες εξετάσεις το απαιτούν.
Ορμονολογικές εξετάσεις αίματος
ΚΑΛΣΙΤΟΝΙΝΗ (CT) : Απαιτείται νηστεία για 8 ώρες. Η λήψη καλό είναι να γίνεται πρωινή ώρα.
ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ (INS) : Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός τουλάχιστον 8 ώρες πριν την αιμοληψία. Συνιστάται πρωινή αιμοληψία.
ΑΥΞΗΤΙΚΗ ΟΡΜΟΝΗ (GH) : Απαιτείται νηστεία για 8 ώρες και πλήρης ακινησία για 30 λεπτά για αποφυγή του stress.
ΡΕΝΙΝΗ ΗΡΕΜΙΑ ΚΑΙ ΚΟΠΩΣΗΣ (ΟΡΘΙΑ ΚΑΙ ΥΠΤΙΑ) : Δεν πρέπει για 24 ώρες να λαμβάνονται τα εξής : διουρητικά, αντιυπερτασικά, κυκλική προγεστερόνη, οιστρογόνα, στεροειδή, καφεϊνη, licorice.
ΣΕΡΟΤΟΝΙΝΗ (5-ΟΗ ΤΡΥΠΤΑΜΙΝΗ) : Πρέπει να αποφεύγεται η λήψη για 3 ημέρες φαρμάκων που αναστέλλουν την οξείδαση της μονοαμίνης, ακόμη να αποφεύγονται ντομάτες, μπανάνες, δαμάσκηνα, μελιτζάνες, κάστανα.
ΓΑΣΤΡΙΝΗ : Πρέπει ο εξεταζόμενος να είναι νηστικός τουλάχιστον 12 ώρες πριν την αιμοληψία. Η τιμή της εξέτασης αυξάνεται μετά από γεύμα με ζωϊκές πρωτεϊνες.
ΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΗ ΗΡΕΜΙΑ ΚΑΙ ΚΟΠΩΣΗΣ : Δεν πρέπει για 2 – 5 εβδομάδες να λαμβάνονται τα εξής : διουρητικά, αντιυπερτασικά, κυκλική προγεστερόνη, οιστρογόνα, licorice. Πρέπει να ακολουθείται για 3 εβδομάδες φυσιολογική δίαιτα σε νάτριο (100-200 mmole/24h).
Δ4 ΑΝΔΡΟΣΤΕΝΔΙΟΝΗ (Δ4Α) : Απαιτείται πρωινή λήψη λόγω της ημερήσιας διακύμανσης των επιπέδων. Καλό είναι η λήψη να γίνεται τις πρώτες 5 ή τις 15 τελευταίες μέρες του κύκλου.
TG : Πριν τη λήψη δεν πρέπει να έχει γίνει βιοψία, χειρουργική επέμβαση, σπινθηρογράφημα και θεραπεία με radioidine για τουλάχιστον 2 εβδομάδες.
ΘΥΡΟΞΙΝΗ (Τ4), ΘΥΡΟΞΙΝΗ ΕΛΕΥΘΕΡΗ (FT4) : Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός πριν την αιμοληψία. Αν βρίσκεται υπό θεραπευτική αγωγή η αιμοληψία πρέπει να γίνει πριν τη λήψη της προγραμματισμένης θεραπευτικής δόσης.
ΑΔΡΕΝΑΛΙΝΗ ΠΛΑΣΜΑΤΟΣ : Νηστικός και χωρίς να έχει καπνίσει για 4 ώρες πριν την αιμοληψία. Απαγορεύεται για 6 ημέρες πριν την αιμοληψία η διατροφή με:
καρύδια, μπανάνες, καφέ, τσάι, βανίλια, αρωματικά μήλα. Απαγορεύεται επίσης η λήψη των εξής φαρμάκων 3 ημέρες πριν την αιμοληψία :
α–μεθυλντόπα, μεθεναμίνη, υδραλαζίνη, αμπικιλλίνη, σουλφοναμίδες.
ΑΝΤΙΔΙΟΥΡΗΤΙΚΗ ΟΡΜΟΝΗ (ADH) : Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός τουλάχιστον 8 ώρες πριν την αιμοληψία. Η αιμοληψία πρέπει να γίνεται το πρωί.
ΠΑΡΑΘΟΡΜΟΝΗ (ΡΤΗ) : Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός για 12 ώρες πριν την αιμοληψία η οποία πρέπει να γίνεται πρωί (7-10 π.μ).
ΠΡΟΛΑΚΤΙΝΗ (PRL) : Η αιμοληψία πρέπει να γίνεται πρωί με την προϋπόθεση ο εξεταζόμενος να έχει ξυπνήσει 2-3 ώρες πριν. Πρέπει επίσης να αποφεύγεται για 2 ημέρες πριν την αιμοληψία η χρήση φαινοθειαζινών, οιστρογόνων, αντιυπερτασικών, αμφεταμινών, α-μεθυλντόπα.
ΦΛΟΙΟΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΟΤΡΟΠΟΣ ΟΡΜΟΝΗ (ACTH) : Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός πριν την αιμοληψία η οποία θα πρέπει να γίνεται το πρωί (8 – 10 π.μ).
Ούρα 24ωρου
Τρόπος συλλογής ούρων 24ωρου
Η πρώτη πρωινή ούρηση δεν συλλέγεται. Τη δεύτερη ούρηση καθώς και όλες τις υπόλοιπες τις συλλέγουμε σε ειδικό δοχείο που μπορείτε να προμηθευτείτε από το φαρμακείο. Μαζεύονται με σχολαστικότητα τα ούρα κάθε ούρησης στο δοχείο συλλογής καθώς και όλα τα νυχτερινά ούρα.
Συλλέγεται μέχρι και η πρώτη πρωινή ούρηση της επόμενης μέρας. Η πρώτη πρωινή ούρηση της πρώτης και δεύτερης μέρας πρέπει να είναι την ίδια ώρα. Αν χρειαστεί χρησιμοποιείστε και δεύτερο δοχείο. Προσοχή να μην παραλείψετε καμία ούρηση γιατί η διαδικασία θα πρέπει να επαναληφθεί. Κατά τη διάρκεια της συλλογής τα ούρα φυλάσσονται στο ψυγείο ή σε δροσερό μέρος.
Για την απλή συλλογή ούρων 24ώρου και τις εξετάσεις της (π.χ. Ca, P, Na, K, κρεατινίνη, κορτιζόλη, λευκώματα) δεν απαιτείται καμία δίαιτα.
17 OHCS: Για δυο ημέρες πριν τη συλλογή και κατά την συλλογή πρέπει να αποφεύγεται η λήψη αντιβιοτικών, η λήψη ACTH και κορτικοστεροειδών. Η αποφυγή stress είναι απαραίτητη κατά την διάρκεια της συλλογής.
ΚΑΤΕΧΟΛΑΜΙΝΕΣ ΟΥΡΩΝ 24ΩΡΟΥ: Επί 3 ημέρες προ της συλλογής και κατά τη διάρκεια θα πρέπει να αποφεύγονται οι παρακάτω τροφές :
- Σοκολάτα – Κακάο
- Καφές – Τσάι
- Coca Cola – Βανίλια
- Γλυκά – Κρέμες καραμελέ – Παγωτά
- Πορτοκάλια – Μανταρίνια – Λεμόνια – Κίτρα
- Μπανάνες – Ανανάς
- Χυμοί και αναψυκτικά εμφιαλωμένα ή κονσέρβα
- Ξηροί καρποί
- Τυριά
- Σάλτσες – Μπαχαρικά – Πηχτή – Ζελέ
- Οινόπνευμα
- Ασπιρίνη και αντιυπερτασικά φάρμακα
- Κάπνισμα
Ακόμη για 3 εβδομάδες θα πρέπει να αποφεύγονται τα εξής φάρμακα : Ντοπαμίνη – Φαινοθιαζίνες – α – β Αναστολείς – Διαμίνες – Ασπιρίνη – Βιταμίνη Β
ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ ΟΥΡΩΝ 24 ΩΡΟΥ: Για 2 ημέρες πριν τη συλλογή και κατά την συλλογή πρέπει να αποφεύγεται η λήψη αντιβιοτικών, η λήψη ACTH και κορτικοστεροειδών. Η αποφυγή stress είναι απαραίτητη κατά την διάρκεια της συλλογής.
ΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΗ ΟΥΡΩΝ 24 ΩΡΟΥ: Δεν πρέπει για 2 – 5 εβδομάδες να λαμβάνονται διουρητικά, αντιυπερτασικά, κυκλική προγεστερόνη, οιστρογόνα, licorice. Πρέπει επίσης να ακολουθείται για 3 εβδομάδες φυσιολογική δίαιτα σε νάτριο (100-200 mmol/24h).
AΔΡΕΝΑΛΙΝΗ ΟΥΡΩΝ 24 ΩΡΟΥ: Ο εξεταζόμενος για 2 εβδομάδες πριν τη συλλογή πρέπει να μην κάνει λήψη:
- Ντοπαμίνης
- Α & Β Αναστολέων
- Διαμίνης
- Ασπιρίνης
- Βιταμίνης Β
- Διανοθειαζινών
Κατά τη συλλογή των ούρων δεν πρέπει να λαμβάνεται καφεϊνη και τσάι. Το δείγμα πρέπει να διατηρείται κατά την συλλογή σε σκοτεινό δροσερό μέρος κατά προτίμηση στο ψυγείο και να οδηγείται στο εργαστήριο το γρηγορότερο.
ΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΗ ΟΥΡΩΝ 24ΩΡΟΥ: Δεν πρέπει για 2-5 εβδομάδες να λαμβάνονται διουρητικά, αντιυπερτασικά, κυκλική προγεστερόνη, οιστρογόνα, licorice. Πρέπει επίσης να ακολουθείται για 3 εβδομάδες φυσιολογική δίαιτα σε νάτριο 100-200 (mmol/24h).
VMA OΥΡΩΝ 24 ΩΡΟΥ: Aπαγορεύεται για 2 εβδομάδες πριν την συλλογή η διατροφή με:
- Καφέ
- Τσάι
- Μπανάνες
- Εσπεριδοειδή
- Κακάο
- Ξηροί καρποί
- Βανίλια
- Οινοπνευματώδη
- Εμφιαλωμένα ποτά και αναψυκτικά (πορτοκαλάδες, coca cola)
Πρέπει για 2 εβδομάδες να υπάρχει αποχή από τα παρακάτω φάρμακα :
- α – Μεθυλ ντόπα
- Levodopa
- Carbidopa
- Ρεζερπίνη
- Πυριδοξίνη
- Ασπιρίνη
- Amoxil
ΜΕΤΑΝΕΦΡΙΝΕΣ ΟΥΡΩΝ 24 ΩΡΟΥ: O εξεταζόμενος για 2 ημέρες πριν την συλλογή πρέπει να μην κάνει λήψη :
- Ντοπαμίνης
- Α & Β Αναστολέων
- Διαμίνης
- Ασπιρίνης
- Βιταμίνης B, C
- Φαινοθειαζίνων
- Αντιβιοτικών
Κατά την συλλογή των ούρων δεν πρέπει να λαμβάνονται: καφεϊνη, τσάι, σοκολάτα, βανίλια, μπανάνες, αρωματικά μήλα. Το δείγμα πρέπει να διατηρείται κατά την συλλογή σε σκοτεινό δροσερό μέρος κατά προτίμηση στο ψυγείο και να οδηγείται στο εργαστήριο το γρηγορότερο.
ΥΔΡΟΞΥΠΡΟΛΙΝΗ ΟΥΡΩΝ 24 ΩΡΟΥ:
Απαιτείται ειδική δίαιτα για ένα 24ωρο και κατά την διάρκεια της συλλογής. Η τροφή δεν πρέπει να περιέχει καθόλου κολλαγόνο. Γι’αυτό απαγορεύονται :
- Kρέας & προϊόντα κρέατος (αλλαντικά, κρεατόσουπα κλπ)
- Ψάρι (σούπες)
- Πουλερικά (σούπες)
- Πουτίγκα – Γλυκά
- Παγωτά – Ζαχαρωτά – Καραμέλες
- Προϊόντα με ζελατίνη
Σε αντικατάσταση προτείνονται : Tυρί – γάλα – αφρόγαλα – γιαούρτι – αυγά – όσπρια – χόρτα – λαχανόσουπες – σαλάτες – ζυμαρικά
ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΚΑΙ Η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΚΡΕΑΤΙΝΙΝΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ
Κολπικό - τραχηλικό υγρό
Η λήψη μπορεί να πραγματοποιηθεί στο εργαστήριο κατόπιν συνεννόησης ή απο γυναικολόγο. Οι ειδικοί στυλεοί με υλικό μεταφοράς μπορούν να δοθούν πάντα σε συνεννόηση με το προσωπικό του εργαστηρίου.
Πριν τη λήψη κολπικού απαγορεύεται η λήψη αντιβίωσης από το στόμα ή τοπικά για τουλάχιστον 1 εβδομάδα, καθώς και η χρήση αντισηπτικών τοπικά ή ενδοκολπικής αλοιφής, διότι επηρεάζεται το αποτέλεσμα της καλλιέργειας.
Συλλογή Κοπράνων
Είναι σημαντικό να μην καθυστερήσει η μεταφορά των κοπράνων στο εργαστήριο.
Παρασιτολογική κοπράνων
Η εξέταση αυτή απαιτεί υδαρή κόπρανα. Συλλέγεται μέρος δύο ή τριών διαδοχικών κενώσεων οι οποίες αριθμούνται αντιστοίχως. Τα κόπρανα (μικρή ποσότητα ) συλλέγονται σε ειδικό δοχείο που προμηθεύεστε από το φαρμακείο. Σε περίπτωση δυσκολίας της κένωσης συστείνεται η λήψη καθαρτικού ύστερα από οδηγίες του κλινικού ιατρού.
Αιμοσφαιρίνη κοπράνων – Mayer
Προηγείται δίαιτα 5 ημερών κατά την οποία αποφεύγονται: κόκκινο κρέας, ραπανάκια, παντζάρια, μπανάνα, ασπιρίνη, φάρμακα με βιταμίνη καθώς και να έχει διακοπεί η λήψη σιδήρου. Η συλλογή γίνεται μέσα σε αποστειρωμένο δοχείο με μικρή ποσότητα κοπράνων. Υπάρχουν ειδικά δοχεία για συλλογή κοπράνων, τα οποία μπορείτε να προμηθευτείτε από το φαρμακείο.
Η εξέταση για να έχει μεγαλύτερη διαγνωστική αξία πρέπει να επαναλαμβάνεται σε 3 δείγματα κοπράνων διαδοχικών ημερών.
Καλλιέργεια κοπράνων
Τα κόπρανα (μικρή ποσότητα ) συλλέγονται σε ειδικό δοχείο που προμηθεύεστε από το φαρμακείο. Σε περίπτωση που μεσολαβεί αρκετός χρονος απο τη στιγμή της λήψης μέχρι την προσκόμιση του δείγματος το δείγμα διατηρείται στο ψυγείο. Θα πρέπει να αποφεύγεται η οποιαδήποτε λήψη αντιβίωσης για τουλάχιστον 1 εβδομάδα από την καλλιέργεια.
Χρήσιμες Οδηγίες
H αιμοληψία για απλή διερεύνηση της θυρεοειδικής λειτουργίας μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και δεν είναι απαραίτητη η νηστεία. Σε ασθενείς που λαμβάνουν καθημερινή φαρμακευτική αγωγή για αντιμετώπιση παθήσεων του θυρεοειδούς, συνιστάται να πραγματοποιηθεί η λήψη του αίματος πριν από τη λήψη του φαρμάκου. Θα πρέπει να αναφερθεί η πρόσφατη επαφή με ιώδιο (βάμμα ιωδίου, Betadine, κλπ) γιατί ενδέχεται να επηρεάσουν τα αποτελέσματα.
Για όλες τις γυναικολογικές ορμόνες, η αιμοληψία μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και δεν είναι απαραίτητη η νηστεία.
Για την εξέταση της προλακτίνης, απαιτείται η αιμοληψία να απέχει τουλάχιστον 2 ώρες από τον ύπνο και να υπάρχει αποφυγή από stress. Επίσης, τυχόν λήψη φαρμακευτικής αγωγής (αντιβίωση, αντιόξινα, αγχολυτικά, αντισυλληπτικά, κ.α.) θα πρέπει να αναφέρεται. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτές οι εξετάσεις πάντα αξιολογούνται σε συνάρτηση με την ημέρα του κύκλου της ασθενούς και ότι προτιμητέο χρονικό διάστημα πραγματοποίησης των εξετάσεων είναι η 2η – 6η ημέρα του κύκλου.
- H προλακτίνη είναι ορμόνη που έχει δράση στο μαστό
- Για την εξέταση αυτή προτιμότερο είναι να μην έχει έρθει σε επαφή την προηγούμενη μέρα και την ίδια ημέρα να μην έχει πλυθεί ο ασθενής, για να μην έχει πέσει νερό με πίεση στο μαστό και να μην υπάρχει διέγερση του μαστού. Καλό είναι η λήψη να είναι πρωινή και 2 ώρες πριν την εξέταση ο ασθενής να είναι χαλαρός.
Η λήψη της οιστραδιόλης και της προγεστερόνης γίνεται επίσης αργότερα στη διάρκεια του κύκλου (14η ημέρα και 21η ημέρα, αντίστοιχα) και θα πρέπει να σημειώνεται αν υπάρχει ή όχι και ποια η φαρμακευτική αγωγή.
Για την εξέταση της β-χοριακής γοναδοτροπίνης (τεστ κυήσεως), καταλληλότερη ημέρα πραγματοποίησης της ανάλυσης είναι από την 2η ημέρα καθυστέρησης της περιόδου και μετά. Εαν η εξέταση πραγματοποιηθεί νωρίτερα, υπάρχει μικρή περίπτωση να μην ανιχνευτεί μία αρχόμενη εγκυμοσύνη. Μετά από ένα κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης, η β-HCG συνήθως πιστοποιεί ύπαρξη ή όχι εγκυμοσύνης, 14 ημέρες μετά από την εμβρυομεταφορά.
Για την ανάλυση των επιπέδων των ανδρογόνων, η αιμοληψία μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και δεν είναι απαραίτητη η νηστεία. Συνήθως αυτές οι εξετάσεις εκτιμούνται στην αρχή του κύκλου (2η-5η ημέρα).
Η αιμοληψία για την ανάλυση της κορτιζόλης του αίματος συνήθως πραγματοποιείται νωρίς το πρωί (7:30 – 8:30π.μ.) και είναι επιθυμητή η πρωϊνή νηστεία.
Για την ανάλυση των επιπέδων των ογκολογικών δεικτών, η αιμοληψία μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και δεν είναι απαραίτητη η νηστεία. Θα πρέπει να σημειωθεί εαν ο ασθενής είναι χρόνιος καπνιστής, διότι οι τιμές των δεικτών τείνουν να αυξάνουν σε καπνιστές σε σχέση με τους μη καπνιστές.
Η αιμοληψία για την εξέταση της ινσουλίνης και C-πεπτιδίου, πραγματοποιείται τις πρώτες πρωϊνές ώρες μετά από τουλάχιστον 8ωρη νηστεία. Η μέτρηση μπορεί να επαναληφθεί μετά από φόρτιση με γλυκόζη σε προκαθορισμένα χρονικά διαστήματα.
Η ανάλυση της ρενίνης και της αλδοστερόνης γίνεται σε κατακεκλυμένη θέση σε ηρεμία και ο ασθενής πρέπει να έχει διακόψει την φαρμακευτική αγωγή κατά της υπέρτασης για 1-2 εβδομάδες και να έχει φυσιολογική πρόσληψη άλατος.
Για την αλλεργιολογική ανάλυση, η αιμοληψία μπορεί να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και δεν είναι απαραίτητη η νηστεία.
Για τα επίπεδα φαρμάκων, ο ασθενής προσέρχεται τις πρωϊνές ώρες για αιμοληψία, αφού έχει παραλείψει την αγωγή, την οποία και λαμβάνει μετά την αιμοληψία.
A test (2oυ Τρίμηνου)
- Η λήψη του αίματος γίνεται από την 15η – 20η εβδομάδα της κυήσεως.
- Η εξέταση θα πρέπει να γίνει το πολύ εντός 2 ημερών από τότε που έγινε το αντίστοιχο υπερηχογράφημα.
- Το υπερηχογράφημα ή φωτοτυπία αυτού θα πρέπει να προσκομιστεί στο εργαστήριο.
- Στο υπερηχογράφημα θα πρέπει να έχει μετρηθεί η αμφιβρεγματική διάμετρος (BPD).
- Το Alfa test είναι εξέταση 3 ορμονών:
β-χοριακή (β-HCG), οιστραδιόλη (E2), α-φετοπρωτεΐνη (AFP)
Βιοχημικές εξετάσεις αίματος
ΓΛΥΚΟΖΗ (GLU): Aπαιτείται 12ωρη νηστεία, μπορεί όμως να γίνει και οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας.
ΓΛΥΚΑΓΟΝΗ : Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός πριν την αιμοληψία τουλάχιστον 12 ώρες. Συνιστάται η ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης πριν τον έλεγχο της γλυκαγόνης.
ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ (TRIG) : Απαιτείται 12ωρη νηστεία καθώς επίσης να απέχει από τη λήψη αλκοολούχων ποτών για 3 ημέρες.
ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗ (CHOL, HDL LDL VLDL) : Απαιτείται 12ωρη νηστεία ( μόνο καφέ χωρίς ζάχαρη και νερό ). Για 3 εβδομάδες πριν την λήψη απαιτείται σταθερό διαιτολόγιο χωρίς τη χρήση αλκοόλ για τουλάχιστον 3 ημέρες.
ΓΛΥΚΟΖΥΛΙΩΜΕΝΗ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΗ (ΗbA1 c) : Επηρεάζεται από λήψη ασπιρίνης, μεταγγίσεις. Αφορά την παραμονή της γλυκόζης εντός των ερυθρών για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
ΣΙΔΗΡΟΣ (Fe) : Για τη μέτρησή του απαιτείται 12ωρη δίαιτα. Δεν πρέπει να λαμβάνονται βιταμίνες.
ΣΙΔΗΡΟΦΥΛΛΙΝΗ (TRF) : Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός πριν την αιμοληψία, η οποία γίνεται πρωί. Σε περίπτωση που ο εξεταζόμενος βρίσκεται υπό θεραπευτική αγωγή η αιμοληψία γίνεται πριν τη λήψη της προγραμματισμένης δόσης.
ΦΕΡΡΙΤΙΝΗ : Απαιτείται 2ωρη νηστεία.
ΑΘΗΡΩΜΑΤΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ : O εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός για 12 ώρες πριν την αιμοληψία (μόνο νερό και καφέ χωρίς ζάχαρη). Επίσης πρέπει να βρίσκεται σε σταθερό διαιτολόγιο για τις 3 τελευταίες εβδομάδες πριν την αιμοληψία. Απαγορεύεται επίσης η χρήση αλκοόλ για τουλάχιστον 3 ημέρες πριν.
ΟΜΟΚΥΣΤΕΙΝΗ : Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός 12 ώρες. Προτείνεται να αποφεύγεται η λήψη μεθοτρεξάτης, φαινυντοίνης, αντιεπιληπτικών, dopa, χολεστυραμίνης. Ακόμη απαγορεύεται η έκθεση σε Ν20 (αναισθησία). Λήψη αντισυλληπτικών ή ορμονοθεραπείες και εγκυμοσύνη μειώνουν τα επίπεδα στον ορό του αίματος. Έλλειψη Β12 προκαλεί αύξηση των τιμών.
ΑΜΜΩΝΙΑ : O εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός για 8 ώρες πριν την αιμοληψία και να μην έχει καπνίσει.
ΟΛΕΣ ΟΙ ΑΠΟΛΙΠΟΠΡΩΤΕΪΝΕΣ : Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός για 12 ώρες πριν την αιμοληψία.
ΑΣΒΕΣΤΙΟ ΟΛΙΚΟ (Ca) : Η αιμοληψία πρέπει να γίνεται το πρωί, λόγω των ημερήσιων διακυμάνσεων, σε εξεταζόμενο νηστικό τουλάχιστον 8 ώρες.
ΓΑΛΑΚΤΙΚΟ ΟΞY : Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός και χαλαρωμένος πριν την αιμοληψία, η οποία πρέπει να γίνεται πρωί (6-9 π.μ).
ΙΣΟΕΝΖΥΜΑ ΓΑΛΑΚΤΙΚΗΣ ΑΦΥΔΡΟΓΟΝΑΣΗ : Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός πριν την αιμοληψία, αποχή από οινόπνευμα, αντιμηκυτιασικά, αντιεπιληπτικά, αντιβιοτικά και ηπαρίνη.
ΚΡΕΑΤΙΝΙΝΗ : Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός πριν την αιμοληψία τουλάχιστον 2 ώρες.
ΟΞΑΛΟΞΕΙΚΗ ΤΡΑΝΣΑΜΙΝΑΣΗ (SGOT/AST), ΠΥΡΟΣΤΑΦΥΛΙΚΗ ΤΡΑΝΣΑΜΙΝΑΣΗ (SGPT/ALT): Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός πριν την αιμοληψία. Άν πριν την αιμοληψία βρίσκεται υπό φαρμακευτική αγωγή δεν πρέπει να λάβει την προγραμματισμένη δόση του.
ΦΡΟΥΚΤΟΖΑΜΙΝΗ : Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός πριν την αιμοληψία τουλάχιστον 8 ώρες. Πρέπει να αποφεύγεται η λήψη ασκορβικού οξέος για 48 ώρες πριν την αιμοληψία.
ΦΥΛΛΙΚΟ ΟΞΥ : Νηστικός τουλάχιστον 8 ώρες πριν την αιμοληψία, η οποία πρέπει να γίνεται πριν την προγραμματισμένη θεραπευτική δόση.
ΦΩΣΦΟΛΙΠΙΔΙΑ : Νηστικός για 12 ώρες πριν την αιμοληψία.
ΧΑΛΚΟΣ (Cu) : Πριν την αιμοληψία δεν επιτρέπεται η χρήση αντιεπιληπτικών και οιστρογόνων όσων βρίσκονται υπό θεραπεία. Η αιμοληψία πρέπει να γίνεται το πρωί (6-9 π.μ).
ΧΛΩΡΙΟΥΧΑ (Cl) : Νηστικός πριν την αιμοληψία. Απαγορεύεται για 24 ώρες πριν την αιμοληψία η λήψη διουρητικών, κορτικοστεροειδών, θεοφυλλίνης.
ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ (Zn) : Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός τουλάχιστον για 8 ώρες πριν την αιμοληψία η οποία πρέπει να γίνεται πρωί (6-9 π.μ).
ΧΟΛΕΡΥΘΡΙΝΗ ΟΛΙΚΗ (T-Bil) : Νηστικός πριν την αιμοληψία τουλάχιστον 2 ώρες.
ΧΡΟΝΟΣ ΠΡΟΘΡΟΜΒΙΝΗΣ (ΡΤ), ΧΡΟΝΟΣ ΜΕΡΙΚΗΣ ΘΡΟΜΒΟΠΛΑΣΤΙΝΗΣ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ (ΑΡΤΤ), ΧΡΟΝΟΣ ΜΕΡΙΚΗΣ ΘΡΟΜΒΟΠΛΑΣΤΙΝΗΣ (ΡΤΤ) : Να είναι νηστικός τουλάχιστον 2 ώρες.
ΨΕΥΔΟΧΟΛΙΝΕΣΤΕΡΑΣΗ (CHE) : Νηστικός τουλάχιστον 8 ώρες πριν την αιμοληψία.
Συλλογή ούρων για γενική - καλλιέργεια ούρων
- Πρέπει να προηγηθεί της συλλογής ούρων πλύσιμο των έξω γεννητικών οργάνων με χλιαρό νερό ή πράσινο σαπούνι (να μην χρησιμοποιηθεί αντισηπτικό). Ακολουθεί ξέπλυμα με άφθονο νερό και σκούπισμα με σιδερωμένη πετσέτα ή αποστειρωμένη γάζα.
- Σε αποστειρωμένο δοχείο συλλέγονται τα πρώτα πρωινά ούρα από το μέσο της ούρησης. Δηλαδή, αφήνουμε τα πρώτα να τρέξουν στη λεκάνη της τουαλέτας και συλλέγεται το μεσαίο ρεύμα ούρων.
- Κατά προτίμηση συλλέγονται τα πρώτα πρωινά ούρα (απαραίτητη προυπόθεση σε καλλιέργεια ούρων).
- Πρέπει να προσκομιστούν στο εργαστήριο το συντομότερο δυνατόν από τη λήψη, ειδάλλως τοποθετούνται στο ψυγείο ή σε δροσερό περιβαλλον .
- Η καλλιέργεια ούρων θα πρέπει να πραγματοποιείται πριν τη λήψη αντιβιοτικής θεραπείας (τουλάχιστον να έχει μεσολαβήσει 1 εβδομάδα απο τη λήψη αντιβίωσης). Εάν έχει προηγηθεί η λήψη κάποιου αντιβιοτικού θα πρέπει να ενημερώνεται το προσωπικό του εργαστηρίου.
Ούρα 2ώρου
Τρόπος συλλογής ούρων 2ωρου
Ο εξεταζόμενος πρέπει να είναι νηστικός από τις 9 το βράδυ. Από την ώρα αυτή και μέχρι να ξαπλώσει επιτρέπεται ένα ποτήρι νερό. Πραγματοποιείται η πρώτη πρωινή ούρηση και κατόπιν ο εξεταζόμενος πρέπει να πιεί 1 – 2 ποτήρια νερό. Κατόπιν τις επόμενες 2 ώρες από την πρώτη πρωινή ούρηση συλλέγονται όλα τα ούρα σε ειδικό δοχείο και προσκομίζονται στο εργαστήριο.
ΑΣΒΕΣΤΙΟ ΟΥΡΩΝ 2 ΩΡΟΥ: Δεν πρέπει να γίνεται λήψη ασβεστίου και ορμονών που αφορούν την οστεοπόρωση για τουλάχιστον 3 ημέρες πριν την ημέρα της συλλογής. Πρέπει να συλλέγονται όλα τα ούρα και όχι τμήμα αυτών. Η συνήθης δίαιτα απαιτεί την λήψη 2 – 3 ποτηριών γάλα ή αντίστοιχο γιαούρτι την προηγούμενη της συλλογής.
Συλλογή σπέρματος
Πριν τη συλλογή σπέρματος προηγείται αποχή από εξπερμάτωση 3 – 5 ημερών ή σύμφωνα με την οδηγία του θεράποντος ιατρού. Δεν ενθαρρύνονται πρωτοβουλίες για μακροχρόνια αποχή γιατί εξασθενίζει το σπέρμα. Πριν τη συλλογή συνιστάται προσεκτικό πλύσιμο με νερό και σαπούνι. Σχολαστικότερο πλύσιμο χρειάζεται όταν απαιτείται καλλιέργεια. Θα πρέπει να αποφεύγεται η οποιαδήποτε λήψη αντιβίωσης για τουλάχιστον 1 εβδομάδα από την καλλιέργεια.
Το σπέρμα συλλέγεται με αυνανισμό και σε ειδικό αποστειρωμένο δοχείο που προμηθευόμαστε από φαρμακείο ή το εργαστήριο. Είναι σημαντικό να μη χαθεί ποσότητα από την αρχή ή το τέλος. Απαγορεύεται η συλλογή σε προφυλακτικό ή με διακεκομένη σεξουαλική επαφή.
Το σπέρμα αφού συλλεγεί πρέπει να μεταφερθεί στο εργαστήριο σε 30 – 40 λεπτά το αργότερο. Η συλλογή πρέπει να γίνεται το πρωί κατόπιν συνεννόησης με το εργαστήριο (ραντεβού) ώστε να είναι δυνατή η παρακολούθησή του στους απαιτούμενους χρόνους εντός ωραρίου λειτουργίας του εργαστηρίου.
Η ταυτόχρονη συλλογή ούρων για να προσκομισθούν στο εργαστήριο προηγείται της λήψης σπέρματος.
Συλλογή πτυέλων
Είναι ευκολότερη το πρωί μετά από ένα ζεστό ρόφημα. Συλλέγονται σε ειδικά δοχεία που προμηθεύεστε από το φαρμακείο ή το εργαστήριο. Είναι πολύ σημαντικό να μην είναι μόνο σίελος.
Σε περίπτωση δυσκολίας στην απόχρεμψη συνιστάται πάντα και σε συνεννόηση με τον κλινικό ιατρό η χρήση βρογχοδιασταλτικών απο το φαρμακείο βοηθώντας έτσι την απόχρεμψη και τη σωστή συλλογή του δείγματος. Θα πρέπει να αποφεύγεται η οποιαδήποτε λήψη αντιβίωσης για τουλάχιστον 1 εβδομάδα από την καλλιέργεια.
PAPP Α test (1oυ Τρίμηνου)
- Γίνεται 9 – 14η εβδομάδα κυήσεως.
- Η εξέταση θα πρέπει να γίνει το πολύ εντός 2 ημερών από το υπερηχογράφημα (αυχενική διαφάνεια).
- Στο υπερηχογράφημα θα πρέπει να έχει μετρηθεί η αυχενική διαφάνεια που θα πρέπει να προσκομιστεί στο εργαστήριο.
- Το PAPP–A είναι εξέταση 2 ορμονών (ελεύθερη β-χοριακή και PAPP-A) για την ανακάλυψη του συνδρόμου Down στα έμβρυα.
- Το PAPP–A είναι πιο καινούργια και πιο ακριβής μέθοδος από το Alfa test που έχει το πλεονέκτημα να ανακαλύπτει το σύνδρομο Down στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, ενώ το Alfa test το αποκαλύπτει στο δεύτερο τρίμηνο.